به نقل از «ایران اکونومیست»

سهم محصولات با فناوری متوسط و بالا در سبد صادرات ایران چقدر است؟

تاریخ انتشار: ۷ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۳۳۹۲۶۸

سهم صادرات صنایع منبع محور ۶۶ درصد، سهم صنایع با فناوری بالا کمتر از یک درصد و سهم صنایع با فناوری متوسط ۲۶ درصد از کل صادرات صنعتی و همچنین صنایع منبع محور سهم غالب، معادل ۳۰ درصدی را از کل صادرات کشور دارند و این در حالی است که سهم صنایع با فناوری بالا از کل صادرات کشور نزدیک به صفر است.

به گزارش ایران اکونومیست، جدیدترین پژوهش موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی تحت عنوان «هوشمندسازی و توسعه فناوری، حلقه مفقوده بخش صنعت کشور» اطلاعاتی از سهم محصولات با فناوری متوسط و بالا در کالاهای تولیدی و سبد صادرات ایران ارائه کرده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بر این اساس  ایران در شاخص «شدت صنعتی شدن» رتبه ۳۵ و در شاخص «سهم ارزش افزده صنایع با فناوری متوسط و بالا از ارزش افزوده کل صنعت» رتبه۲۴ را کسب کرده که امتیازی بالاتر از متوسط جهانی است. اما امتیاز شاخص «سهم ارزش افزوده صنعتی از تولید ناخالص داخلی» حدود یک سوم متوسط جهانی است که این امر حاکی از جایگاه پایین بخش صنعت در اقتصاد ایران است.

از طرف دیگر رتبه ۱۱۲ ایران در شاخص «سهم صادرات صنعتی از کل صادرات» حاکی از توان رقابتی پایین تولیدات صنعتی کشور در مقابل محصولات مشابه خارجی است که این موضوع در شاخص «کیفیت صادرات صنعتی-۹۲» نیز نمایان است. همچنین با وجود بالاتر بودن امتیاز شاخص «سهم ارزش افزوده صنایع با فناوری متوسط و بالا از کل ارزش افزوده صنعتی-رتبه۲۴» ایران از متوسط جهانی، این پژوهش می‌گوید که محصولات با فناوری متوسط و بالا سهم چندانی در سبد صادراتی کشور ندارند.

طبق بررسی‌های موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی سهم صادرات صنایع منبع محور ۶۶ درصد، سهم صنایع با فناوری بالا کمتر از یک درصد و سهم صنایع با فناوری متوسط ۲۶ درصد از کل صادرات صنعتی است. همچنین صنایع منبع محور سهم غالب، معادل ۳۰ درصدی را از کل صادرات کشور دارند و این در حالی است که سهم صنایع با فناوری بالا از کل صادرات کشور نزدیک به صفر است.

چرا توسعه صنایع با فناوی بالا، کم است؟

آن طور که در این پژوهش بررسی شده، یکی از عواملی که منجر به توسعه پایین‌تر صنایع با فناوری بالا در مقایسه با صنایع منبع محور در کشور شده، سهم کمتر از یک درصدی هزینه‌های تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی است. این در حالی است که در عمده کشورهای توسعه یافته نظیر ژاپن، آمریکا، آلمان و چین سهم هزینه‌های تحقیق و توسعه ازGDP در بازه دو تا پنج درصدی است.

اما نکته مهم آن است که در برنامه‌های پنج ساله سوم، چهارم و پنجم توسعه کشور برای سهم تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی هدف‌گذاری ۳ درصدی شده بود و این هدف در برنامه ششم توسعه به ۴ درصد افزایش یافت. اما به لحاظ عملکردی مقدار این شاخص در سال‌های ۱۳۹۷، ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ به ترتیب برابر با ۰.۶۵، ۰.۵۸ و ۰.۴۳ بود که نتیجه آن در جایگاه ۷۴ ام ایران در شاخص «سهم ارزش افزوده صنعتی درGDP» و پایین بودن توان رقابتی محصولات صنعتی (رتبه ۱۱۲در شاخص «سهم صادرات صنعتی از کل صادرات») مشخص است.

این گزارش در ادامه پیشنهادهایی برای حرکت به سمت صنایع با فناوری بالا ارائه کرده که نوسازی و بازسازی صنایع، ایجاد حمایت و مشوق برای صنایع با فناوری بالا، منوط کردن اعطای جواز تاسیس و پروانه‌های توسعه‌ای به استفاده از فناوری‌های روز، اعطای مشوق‌های مالی و تجاری به واحدهای صنعتی پیشرو در به‌کارگیری از تکنولوژی‌های روز، کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در صنایع دانش محور (هایتک) از طریق تامین بخشی از هزینه‌های تحقیق و توسعه توسط صندوق نوآوری و شکوفایی یا تامین بخشی از سرمایه صندوق پژوهش و فناوری تخصصی در آن صنعت از طریق اخذ درصدی از سود ناشی از یارانه انرژی از صنایع اشباع مانند پتروشیمی و فولاد از جمله این پیشنهادات است.

 

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: صادرات ، فناوری

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: صادرات فناوری سهم صنایع با فناوری بالا صنایع با فناوری متوسط کل صادرات کشور تحقیق و توسعه صادرات صنعتی ارزش افزوده سهم صادرات سهم ارزش

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۳۳۹۲۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

برنامه افزایش صادرات ایران‌خودرو به روسیه در سال ۱۴۰۳

به گزارش «تابناک» به نقل از ایکوپرس- امیرعباس فرنودی، با اشاره به برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته برای صادرات خودرو به کشور روسیه، عنوان کرد: این برنامه در چند مرحله اجرا شده است، در سال گذشته و در مرحله نخست توانستیم بخشی از زیرساخت‌های صادرات به روسیه را فراهم کرده و بخشی از قطعات مربوط به خدمات پس از فروش را به این کشور ارسال کنیم. در مرحله دوم نیز به زودی بخش دوم قطعات ارسال خواهد شد تا انبارهای روسیه برای ارایه خدمات پس از فروش از قطعات کافی برخوردار باشند.
وی با بیان این‌که فرآیند دریافت استاندارد برای تارا و سایر خودروهایی که قرار است در بازار روسیه به فروش برسد هم‌چنان در جریان است، بیان کرد: در صورت اخذ گواهی‌نامه استاندارد برای تارا، این خودرو ظرفیت صادرات به سایر کشورهای عضو اتحادیه گمرکی اوراسیا را نیز خواهد داشت.
معاون صادرات و امور بین الملل ایران خودرو با اشاره به این‌که در سال گذشته پذیرای شرکت‌های بزرگی از کشور روسیه بودیم و مذاکرات فنی بسیار دقیقی را با آن‌ها هم در زمینه صادرات خودروهای فعلی و هم صادرات تولیدات آینده پیش بردیم، گفت: در این مذاکرات به تفاهماتی دست یافتیم و با حمایت‌های دولت جمهوری اسلامی و طرف روس می‌توانیم برنامه‌های همکاری بلندمدت خود را نهایی کنیم.
به گفته فرنودی، برنامه‌های صادراتی با جدیت هرچه تمام‌تر پی‌گیری می‌شود، اما باید در نظر داشت که اولویت‌های هر دو کشور در وهله اول تامین بازار داخلی است.
وی با بیان این‌که بازار روسیه از خودروی تارا استقبال خوبی کرده است و در سال جاری بخش اعظم صادرات به این خودرو اختصاص خواهد یافت، عنوان کرد: فعالان بخش خودرویی روسیه از خودروی ری‌را نیز استقبال خوبی کرده‌اند و پس از تولید و عرضه داخلی این محصول، در نیمه دوم امسال برنامه‌ریزی برای صادرات این محصول به کشور روسیه را نیز پی‌گیری خواهیم کرد.
صادرات سودآور در سال ۱۴۰۳
معاون صادرات و امور بین الملل ایران خودرو در ادامه، با اشاره به برنامه‌های این گروه صنعتی در راستای سودآوری صادرات، بیان کرد: این موضوع به عنوان یک سیاست اصلی در سال‌های اخیر دنبال می‌شود و فروش صادراتی همراه با کسب و حفظ حاشیه سود است و همواره تلاش بر این بوده که محصولات صادراتی بتواند سبدی سودآور باشد.
فرنودی تحقق استرداد حقوق و عوارض گمرکی بابت اقلام وارداتی، تعریف مجدد جوایز صادراتی با مقادیر اقتصادی جذاب به عنوان یکی از درآمدهای جانبی از محل صادرات، معافیت‌های مالیاتی و تسهیلات ارزان قیمت را امتیازات حاصل از صادرات برشمرد و با تاکید بر اهمیت ارز حاصل از صادرات، گفت: عوامل یاد شده به عنوان بهای تمام شده محصول صادراتی در ارزیابی عملکرد صادرات می‌تواند تعیین کننده باشد.
وی با اشاره به این‌که تنوع بخشی به سبد صادراتی گروه و ایجاد سیاست صادراتی یکپارچه در گروه صنعتی ایران خودرو در سال‌های اخیر به صورت جدی تری دنبال شده است، گفت: گروه صنعتی ایران‌خودرو سابقه صادرات گروه های مختلف کالایی از جمله قطعات ریخته‌گری را دارد که با توجه به مزیت‌های رقابتی مناسب در ایران برای تولید و صادرات قطعات ریخته‌گری، سودآوری نسبتا قابل توجهی را در سنوات گذشته به همراه داشته است.
فرنودی یادآور شد: قطعات یدکی نیز به صورت مستمر در کنار خودرو صادر شده و حاشیه سود معقولی را می‌تواند کسب کند. هم چنین، در سال‌های اخیر گروه‌های دیگری نظیر موتورسیکلت و قطعات غیر ریخته‌گری به سبد صادراتی گروه صنعتی ایران‌خودرو افزوده شده است. این‌ها مواردی هستند که می‌تواند یک سبد سودآور از صادرات را برای گروه صنعتی ایران خودرو رقم بزند.